شناخت دقیق تر عادات و رفتار مارمولک ها
شناخت برخی رفتارها در موجودات به ویژه در مورد آفات خانگی به ما کمک خواهد کرد در روند کنترل و دفع آن ها بهتر عمل کرده و سریعتر به نتیجه دلخواه برسیم در اینجا برخی عادات و رفتار مهم مارمولک ها که می تواند به ما در شناخت و چگونگی دفع و کنترل آن ها در خانه کمک کند، پرداخته شده است.
بینایی و شنوایی در مارمولک ها
از عادات و رفتار های مهم بیشتر مارمولک ها این است که در ساعات روشن روز فعال هستند، یعنی زمانی که قدرت دقیق بینایی دو چشمی آنها طوری است که همزمان از هر دو چشم در دو جهت متفاوت استفاده می کنند، می تواند به عنوان بهترین ویژگی شان به کار گرفته شود و قدرت بینایی برای اغلب گونه هایی که در سطح زمین زندگی می کنند و نه در غارها و مناطقی که نور به آن ها نمی رسد، ضروری خواهد بود.
فقط گروهی از مارمولک ها وجود دارند که عمدتاً از گونه هایی تشکیل شده اند که زمان فعالیتشان از غروب تا طلوع خورشید و در تاریکی است. در مقوله فعالیت شبانه، گکوها یا مارمولک های خانگی، بسیار وابسته به صوت هستند و با صوت و صدا ارتباط برقرار میکنند، درحالیکه از عادات و رفتار دیگر گونه های مارمولک این است که اساساً بی صدا و ساکت هستند.
تغذیه و نحوه شکار کردن مارمولک ها
مارمولک ها زمان قابل توجهی را برای پیدا کردن غذا صرف میکنند. حشرات، غذای مورد علاقه آنها هستند. مارمولک های ایگوانایا سوسمارهای درختی، آنول ها، سمندرها و غیره تمایل دارند که در مکان های مشخص و آشنا، بدون حرکت در انتظار طعمه بمانند. آن ها از طریق چشمان تیزبینشان، نشانه های طعمه را از مخفیگاهشان تا جایی که طعمه هست تشخیص می دهند تا خود را به آن برسانند و آن را به وسیله زبان خود طی روندی که "شکار زبانی" نام دارد، می گیرند.
مارمولک های ایگوانا معمولاً به عنوان شکارچیانی که در انتظار می نشینند یعنی کمین می کنند و کشیک می دهند، شناخته میشوند. در واقع آفتاب پرست ها، عالی ترین نمونه از شکارچیان هستند. آنها به آرامی حرکت می کنند، محیط را به وسیله چشمهایشان که هر کدام به صورت جداگانه از دیگری حرکت می کند، بررسی کرده، و طعمه شان را به وسیله پرتاب کردن زبان چسبناک خود به سمت طعمه، شکار میکنند. در برخی موارد، زبان آنها می تواند به اندازه دوبرابر اندازه بدن شان دراز شود. آفتاب پرست ها نیازی به تعقیب طعمه که پر ریسک ترین حالت شکار کردن در انتظار است، ندارند.
استفاده از حس بویایی در شکار
در مقابل برخی مارمولک ها به طور فعال برای یافتن طعمه خود، به واسطه کاوش و حفاری، جستجو میکنند و این کار را با استفاده از سیستم بسیار پیشرفته حسی شیمیایی که دارند در روندی به نام بویایی تیغه ای، که به خوبی قدرت بینایی است، انجام می دهند. این مارمولک ها برای گیر انداختن طعمه از زبانشان استفاده میکنند و سپس به وسیله آرواره های خود، طعمه را می گیرند. در نتیجه میتوان گفت که زبان به عنوان اندام حسی شیمیایی عمل می کند.
گکو ها یا مارمولک های خانگی نیز از شکار آرواره ای استفاده می کنند اما آنها از بین عوامل حسی شیمیایی از شامه خود کمتر از بویایی تیغه ای بهره می برند.
برخی از مارمولک ها گیاهخوارند گروه بزرگی از مارمولک های ایگوانا، از جمله سوسمارهای درختی (ایگوانا، کتنوسورا، و سیکلورا) و آگامید دم خاردار از گیاهان تغذیه می کنند. در حالیکه اندازه بزرگ بدن برای گیاه خواران ضرورتی ندارد و مارمولک های بسیار بزرگتر از قبیل اژدهای کومودو گوشتخوار هستند.
عادات و رفتار مارمولک ها و انتخاب روش های دفاعی آنها
مارمولک ها طعمه بسیاری از پرندگان، پستانداران، بی مهرگان و دیگر خزندگان هستند در مقابل، به عنوان پاسخ دفاعی، مارمولک ها استراتژی های گوناگونی برای غلبه به این صیادان دارند. برای مثال چوکوالاها معمولاً در جوار تخته سنگ ها پناه می گیرند وقتی خطری تهدیدشان میکند، آنها به داخل شکاف های کوچک صخره ها رفته و بدن خود را باد میکنند طوری که بیرون کشیدنشان برای صیادان سخت شود.
تعدادی از مارمولک های دم خاردار نیز به درون حفره ها و شکاف ها رفته و فقط یک دم تیز با ظاهری قدرتمند را در معرض دید می گذارند. مارمولک های آرمادیلوی آفریقایی (کوردیلوس کاتافراکتوس) دم خود را در دهانش نگه داشته تا به همراه پاهای جلویی خود یک شکل خاردار را به مهاجم نشان دهند. صیادان از جمله مارهایی که مارمولک های سوالا و آرمادیلو را شکار میکنند اغلب ناکام میمانند زیرا مارمولک هیچ نقطه ای از بدن خود را به عنوان نقطه آغاز برای بلعیده شدن در معرض نمی گذارند.
مارمولک های یقه دار (کلامیدوسوروس) در استرالیا زوائد اطراف گردن خود را طوری بزرگ میکنند که شکل سر و گردنشان موجب ترساندن مهاجم و موجودی که به قلمرویشان تجاوز کرده می شود. این زوائد و چین های گردنی تقریباً به پهنای مارمولک است علاوه براین دم بسیاری از مارمولک ها این قابلیت را دارد که به راحتی جدا شوداین قطعه جدا شده به سرعت می جنبد و اغلب این می تواند باعث گول زدن و گیج شدن صیاد شود تا مارمولک بی دم با حرکت سریع خود فرار کنددم معمولاً به سرعت بازسازی می شود.
جفت گیری و حفظ قلمرو در مارمولک ها
برهم کنش های اجتماعی بین مارمولک ها در گونه هایی که به محرک های بینایی پاسخ میدهند بهتر مطالعه شده اند. بسیاری از مارمولک ها در مقابل گونه های نزدیک و یا مشابه خود از نواحی خاصی دفاع می کنند حفظ قلمرو همیشه به مبارزه واقعی نیاز ندارد احتمالاً برای کاهش آسیب های فیزیکی و دردسرهای پیچیده، در بسیاری از گونه ها نمایش های تشریفاتی خاصی نشان داده می شود. این نمایش ها غالبا شامل برآمده شدن قشر پشت و گردن و افزایش ناگهانی در جثه و اندازه به واسطه پف کردن و طرز ایستادن است.
تغییرات ظاهری برای حفظ قلمرو
گونه های بسیاری رنگ های درخشانی را به وسیله باز کردن قسمت بادبزنی گلو و یا ظاهر کردن نواحی رنگی در پوست خود ایجاد می کنند و حرکات تکرار شونده از قبیل پف کردن بدن، کوبیدن سر و لرزش دم از خود نشان می دهند.
اکثر آنول ها می توانند تغییر رنگ دهند رنگ های درخشان ناحیه بادبزنی گلو و یا غبغب نشانه ای برای قلمرویابی است که باعث جذب جانور ماده نیز می شود.
شاخ های بزرگ و رنگارنگ و دیگر تزیینات و اشکال سر و برجستگی های بدنی غالبا منحصر به جانور نر است، مارمولک های ماده در بسیاری از گونه ها به وسیله حرکات تکراری مشابه مارمولک های نر، از قلمروی خودشان دفاع می کنند.
وقتی جانور نر در حال نمایش است، در معرض دید صیادان قرار می گیرد به هرحال حفظ قلمرو به دلایل زیادی سودمند بوده و در امر انتخاب طبیعی دخیل است. حفظ قلمرو معمولا با محدود بودن منابع (از قبیل مکان لانه سازی، غذا، پناهگاه مخفی شدن از صیادان) همراه است و برای مارمولک نری که صاحب قلمرو است احتمال اینکه جانوران ماده را به خود جذب کند بیشتر است. بنابراین او می تواند شانس بیشتری برای تولید مثل نسبت به دیگر مارمولک های نر داشته باشد. نمایشهایی که توسط مارمولک نر برای ایجاد قلمرو به کار میروند، نقش تبلیغات برای جذب جانور ماده را نیز دارند در گونه هایی که زادو ولد فصلی دارند معمولا در فصولی که زاد و ولد رخ نمیدهد، قلمرو سازی کاهش می یابد. در ایگواناها در واقع نمایش های جفت گیری از نمایش های حفظ قلمرو در نرهایی که همراه با حرکات ضربه ای و ریتمیک به جنس ماده نزدیک می شود، متفاوت است.
روش های شیمیایی مارمولک ها برای حفظ قلمرو
علاوه بر نشانگرهای بصری برای ایجاد ارتباط جنسی، تحریک شیمیایی نیز در برخی گونه های مارمولک های ایگوآنایی نقش ایفا می کند. برای مثال ایگواناهای صحرایی، می توانند تفاوت بین بوی خود با دیگر ایگوآناهای کویری را تشخیص دهند. به علاوه گونه های مارمولکی بیشماری دارای منافذی در ران خود هستند که در واقع لوله های کوچکی در طول سطح داخلی ران میباشند، عملکردشان احتمالا ترشح جذب کننده های شیمیایی و نشانگرهای قلمرویابی است.
سیستم زندگی اجتماعی مارمولک های اوتوراکوگلوسان اساسا متفاوت است کمتر از نمایش های بصری و بیشتر از ارتباط شیمیایی بین مارمولک ها استفاده می شود. نرهای اوترکوگلوسان که به مکانیسم بویایی تیغه ای وابسته اند می توانند تنها به وسیله علائم و نشانه های شیمیایی، گونه ها، جنس و پذیرش جنسی را تشخیص دهند. برخی مارمولک ها، زبان هایی با شکاف های عمیق دارند که احتمالا برای تشخیص مستقیم سیگنال های شیمیایی، مشابه روشی که در مارها معمول است، به کار می رود. گکو ها از نشانه های شنوایی در ارتباطات جمعی خود استفاده میکنند اما آنها همچنین توانایی تشخیص سیگنال های شیمیایی را به وسیله شامه خود دارند.
جفت گیری از یک الگوی رایج پیروی می کند مارمولک نر به وسیله گرفتن پوست، اغلب در ناحیه گردن یا طرفین سر جانور ماده را نگه میدارد و پاهای جلو و عقبی خود را روی بدن جانور ماده قرار می دهد و سپس دم خود را در زیر مارمولک ماده قرار داده و بدن خود را طوری می پیچاند که کلوآک ها (مجرای مشترک دفعی و تناسلی) کنار هم قرار گیرند. سپس آلت تناسلی مارمولک نر، بیرون آمده و وارد کلوآک جانور ماده می شود بسته به نوع گونه، جفت گیری معمولا از چند ثانیه تا پانزده دقیقه و یا بیشتر طول می کشد.
خرید سم مارمولک کش قوی - کلیک کنید
