مارمولک و ویژگی های کلی آن

مارمولک ها چگونه موجوداتی هستند؟

 

مارمولک ها و گونه های مختلف آن ها، یکی از اعضای خانواده خزندگان هستند؛ در این خانواده بزرگ، بیش از 5500 گونه شناخته شده وجود داردکه مارها از جمله مشهورترین آن ها می باشند. یکی از ویژگی های مارمولک ها پوست فلس دار آن ها است. مارمولک ها معمولاً با داشتن پا، پلک های متحرک و گوش خارجی از مارها متمایز می شوند.

 

با این حال، گونه هایی از مارمولک ها وجود دارند که فاقد یک یا چند مورد از این ویژگی ها هستند؛ به عنوان مثال، تحلیل رفتن و حذف دست و پاها در مارمولک های شیشه ای و برخی از سایر گروه های مارمولک، به طور معمول رخ می دهد؛ همچنین مارمولک های سقنقور با نام علمی اسکینک و گونه هایی از گکوهای شب زیست، فاقد پلک های متحرک هستند و گوش خارجی نیز در بعضی از گونه های جنس هولبروکیا و کوفوسوروس ناپدید شده است.

 

زیستگاه مارمولک‌ ها‌

 

از دیگر ویژگی های مارمولک این است که بیشتر گونه های آن، در مناطق گرم کره زمین زندگی می کنند، با این وجود برخی از این خزندگان در مناطق نزدیکی به قطب شمال در اوراسیا و برخی دیگر نیزدر جنوبی ترین بخش آمریکای جنوبی یافت می شوند.

 

مارها از مارمولک ها نشأت می گیرند و به همین دلیل به عنوان گروهی کاملاً تخصصی از مارمولکهای بدون دست و پا، در نظر گرفته می شوند؛ اما به جز شباهت ظاهری که بین مارها و مارمولک های بی دست و پا وجود دارد، هیچ وجه اشتراک دیگری بین آن ها قابل مشاهده نیست؛ وجود مجموعه ای از صفات منحصر به فرد در مارها، سبب تفکیک این خزندگان از مارمولک ها می شود.

 

 

ویژگی های عمومی مارمولک ها

 

اندازه

 

مارمولک ها از نظر شکل و اندازه بدن، متنوع ترین گروه خزندگان هستند. اندازه مارمولک ها بازه بسیار وسیعی از 2 سانتیمتری تا 3 متر را در بر می گیرد که اولی مربوط به گونه ای از گکوها و دومی طول بدن گونه ای از مارمولک های مانیتور می باشد.  وزن مارمولک های بزرگسال می تواند از کمتر از 0.5 گرم تا بیش از 150 کیلوگرم متغیر باشد. اما تصور رایج در رابطه با مارمولک ها، خزنده ای 30 سانتیمتری در حال فرار است.

 

زیستگاه

 

مارمولک ها می توانند زیستگاه های متنوعی را اشغال کنند. این زیستگاه ها از زمین های محصور و لانه های زیرزمینی گرفته تا مناطق سطحی و گیاهان مرتفع را در بر می گیرد.

 

برخی از مارمولک ها از ویژگی های استتار با استفاده از تغییر رنگ برخوردارند. برخی از آنها به آرامی حرکت می کنند، در حالی که برخی دیگر می توانند با سرعتی بسیار بالا در ماسه های بیابانی حرکت کنند.

 

مارمولک‌ های دریایی

 

مارمولکهای خانواده موساکواراید گروهی از مارمولک های منقرص شده هستند که کاملاً در دریا زندگی می کردند. برخی از انواع این مارمولک ها بسیار غول پیکر بودند و تا طول 10 متر رشد می کردند.

 

ایگوانای دریایی گونه ای مارمولک دریایی در جزایر گالاپاگوس است که از جلبک های موجود در دریا تغذیه می کند. این مارمولک اغلب اوقات، بر روی سنگ های آتشفشانی جزیره در حال آفتاب گرفتن است. با وجودی که تا کنون هیچ گونه مارمولک دریایی دیگری به غیر از ایگوانای دریایی، یافت نشده است، اما چندین مورد وجود دارند که تا حدودی آبزی محسوب می شوند و از موجودات آب شیرین تغذیه می کنند.

 

اهمیت مارمولک‌ ها در زندگی انسان

 

نقشی که مارمولک ها در اکولوژی انسان بازی می کنند، کمتر شناخته شده است؛ برخی مارمولک ها به عنوان منبع غذا و پوشاک انسان ها مورد استفاده قرار می گیرند و برخی دیگر به عنوان آفت محسوب شده و به روش های مختلف کنترل آفات، از بین برده می شوند. این در حالی است که در مناطقی نظیر مکزیک، آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی، مارمولک های بزرگتری مانند ایگواناها منابع غذایی مهمی برای انسان ها محسوب شده و خورده می شوند. برخی دیگر از مارمولک ها برای تولید کالاهای چرمی مورد استفاده قرار می گیرند و تأثیر عمده ای بر اقتصاد محلی مناطق روستایی کشورهای جهان سوم دارند.

 

 

تغذیه مارمولک ها

 

با وجودی که تصویر اغلب افراد بر آن است که مارمولک ها تنها از حشرات تغذیه می کنند، اما باید گفت بسیاری از آن هابرای زنده ماندن به مواد گیاهی وابسته هستند. با این وجود اغلب مارمولک ها همه چیز خوارند و بخصوص در مناطق استوایی و بیابان ها از حشرات و سایر بی مهرگان تغذیه می کنند.

 

گونه هایی از مارمولک های بزرگتر، مانند مارمولک مانیتور و تگو وجود دارند که شکارچی هستند. این مارمولک ها نیز می توانند با شکار حیوانات پرورش داده شده توسط انسان ها آفاتی مخرب و مؤثر بر اقتصاد و کشاورزی محسوب شوند.

 

برخی از گونه های نسبتاً کوچک مارمولک مانند گکوها، با وارد شدن به قایق ها، بسیاری از جزایر سراسر جهان را به قلمرو و محل سکونت خود تبدیل کرده اند. به علاوه این مارمولک ها به همین روش، شهرهای بسیاری را در سراسر جهان، مورد تهاجم خود قرار داده اند.

 

به عنوان مثال، یکی از شناخته شده ترین مارمولک ها در سراسر برزیل، گکوهای مدیترانه ای هستند که به عنوان آفتی خانگی رایج، درخانه های اکثر برزیلی ها به چشم می خورند.

 

بیماری های ناشی از مارمولک ها

 

اغلب مارمولک هابه عنوان عوامل انتقال دهنده بیماری شناخته نمی شوند و برای انسانهایی که در هنگام گرفتن آنها اقدامات احتیاطی لازم را انجام می دهند، خطر کمی ایجاد می کنند. مارمولک ها معمولاً به انگل های مختلفی از جمله نوعی مالاریا آلوده می شوند، اما این انگل ها معمولاً اختصاصی گونه خاصی هستند. باکتری سالمونلا از جمله میکروب هایی است که می تواند از یک مارمولک به انسان منتقل شود و از این نظر می تواند برای انسان ها خطرناک باشد.

 

این اتفاق به ویژه در صورتی رخ می دهد که مارمولک یا مواد غذایی که مارمولک با آن ها در تماس بوده، توسط شخص خورده شود. سل و برخی عفونت های ویروسی و قارچی نیز از بیماری هایی خطرناکی هستند که ممکن است توسط مارمولک به انسان انتقال یابند. در نتیجه افرادی که با مارمولک ها سر و کار دارند باید بهداشت شخصی را به خوبی رعایت کنند.

 

ویژگی های مارمولک های سمی

از میان انواع گونه های مارمولک فقط دو گونه، هیولا گیلا و مارمولک دانه تسبیحی مکزیکی سمی هستند. که هر دو، بومی جنوب غرب ایالات متحده و شمال غربی وغرب مکزیک می باشند. هر دو گونه مارمولک سمی فقط در صورتی انسان را می گزند که تحریک شوند و تلفات ناشی از این گزیدگی ها نیز، بسیار نادر است.

 

 

گکوها در میان بی ضررترین مارمولک ها قرار دارند که بسیاری از فرهنگ های بومی سراسر جهان، بر اساس باوری دروغین، آن ها را بسیار سمی می دانند و معتقدند اگر گکوها کسی را بگزند، می میرد.

 

تحقیقات انجام شده روی ویژگی های مارمولک ها

 

مارمولک ها نیز به عنوان سوژه هایی برای تحقیقات بیولوژیکی مورد ارزیابی قرار می گیرند؛ شیوه های متنوع تولید مثل و توانایی تنظیم دمای بدن در این خزندگان از جمله موارد تحقیقاتی مهم درباره مارمولک ها هستند.

 

مارمولک ها به دلیل برخورداری از فراوانی زیاد و داشتن گونه های مختلف، به شدت توسط اکولوژیست ها و رفتار شناسان مورد توجه قرار گرفته اند؛ توانایی برخی از گونه های مارمولک در بازسازی دم و سایر اندام های قطع شده منجر به بررسی های دقیق این خزندگان، به عنوان سوژه های تحقیق توسط اکولوژیست های رفتاری و زیست شناسان رشد شده است.

خرید سم مارمولک کش قوی - کلیک کنید